Gestolen Schoonhoven
De roof
In de vroege ochtend van vrijdag 22 maart 2013 werden uit het museum Van Bommel van Dam vier kunstwerken gestolen. Het betrof drie papier-maché werken van de Nederlandse kunstenaar Jan Schoonhoven (1914-1994) en één olieverfpaneel van de Tsjech Tomas Rajlich (1940). De werken hadden een verzekerde waarde van 1,1 miljoen euro en behoorden tot de collectie Manders, die in het museum tentoongesteld werd.
De dieven forceerden de voordeur van het museum, rukten de kunstwerken van de muur en verdwenen in een gereedstaande auto. Het misdaad-programma Opsporing Verzocht riep getuigen op zich te melden. Maar het spoor liep dood.
Kijktip: De Kunstdetective
Kijk de aflevering van De Kunstdetective terug over de zaak R69-32.
De tip
Enkele maanden later kreeg ik een telefoontje van iemand die me wilde spreken over een precaire zaak. Tijdens een biertje op een terras in Amsterdam vertrouwde de man mij toe in het bezit te zijn van twee geroofde Schoonhovens. Een derde Schoonhoven had hij laten veilen bij het veilinghuis Sotheby’s in Engeland voor 182.500 GBP. De man vertelde dat hij de werken te goeder trouw had gekocht en pas daarna had ontdekt dat ze afkomstig waren van een museumroof. Meer gesprekken volgden en uiteindelijk besloten de man en ik samen om de stukken op het politiebureau af te leveren.
De overdracht
Op 14 augustus 2013 rond de klok van twaalf stapten we het hoofdbureau van politie in Amsterdam binnen en meldden ons bij de wachtcommandant. Deze keek verbaasd naar de grote Dirk van den Broek tas die voor hem werd gezet. De man die met mij was meegekomen werd gearresteerd. Hij bleek in het verleden van kunstheling beschuldigd te zijn en daarom geloofde men niet dat hij de werken te goeder trouw had aangekocht.
Het proces
Het museum Van Bommel van Dam was zeer verheugd dat drie van de vier gestolen werken weer terecht waren. Wel vroegen zij zich af hoe het in godsnaam mogelijk was geweest dat een van de Schoonhovens enkele maanden na de roof in alle openbaarheid bij Sotheby’s geveild had kunnen worden. De rechtbank in Amsterdam veroordeelde de verdachte tot een jaar celstraf. De straf viel fors lager uit dan de eis van de officier van justitie omdat de rechtbank het waardeerde dat de man de werken had teruggebracht samen met mij.