De sjeik en de gestolen Picasso

Hoe Dora Maar na twintig jaar weer boven water kwam

De sjeik en de gestolen Picasso

Picasso (1881 – 1973) wordt gerekend tot een van de allergrootste kunstenaars uit de geschiedenis. Zijn stijl was revolutionair en heeft talloze schilders, architecten, modeontwerpers en schrijvers geïnspireerd. Picasso was een workaholic en zijn oeuvre omvat vele duizenden werken. Helaas geldt hij ook als de meest gestolen en vervalste kunstenaar. Zo werd in 1999 het portret Dora Maar gestolen. Dora Maar (1907 – 1997) was de vriendin van Picasso en fungeerde vaak als zijn model. 

Picasso op bank
Het jacht Coral Island
Het jacht Coral Island
De Dora Maar bij Picasso thuis. Rechtsonder.
De Dora Maar bij Picasso thuis. Rechtsonder.

De diefstal van de Picasso

In 1999 lag er een vijfenzeventig meter lang jacht genaamd Coral Island in de haven van Antibes, Frankrijk. Het jacht behoorde toe aan Sheikh Abdul Mohsen, een Saudische miljardair. Weinigen wisten dat dit schip een varend museum was, vol met kostbare schilderijen. En maar één persoon buiten de sjeik zelf wist dat het portret Dora Maar uit 1938 zich ook op het schip bevond, in een afgesloten kamer. Het portret was niet gesigneerd aangezien Picasso het werk kennelijk zelf zo mooi vond dat hij het tot zijn dood bij zich heeft gehouden. Het werk was nooit tentoongesteld en nooit verhandeld en daarom was Dora Maar – een van de hoogtepunten uit het oeuvre van Picasso - vrijwel onbekend. Na Picasso’s dood kwam het werk via een kunsthandelaar in het bezit van de sjeik.

Camera’s

In maart 1999 werd de Coral Island gereed gemaakt voor een grote opknapbeurt. Ingehuurde krachten liep af en aan. De Dora Maar hing in een afgesloten ruimte die bewaakt werd met camera’s. Toen op 11 maart de sjeik het werk wilde ophalen om het tijdens de opknapbeurt in een kluis te stoppen, ontdekte hij dat het schilderij was verdwenen. Hij schakelde direct de Franse politie in die al snel ontdekte dat de camera’s onklaar waren gemaakt.

Verdachten

De politie verhoort de enigen die toegang hadden tot het schip, de vijf ingehuurde klusjesmannen. Stuk voor stuk ontkennen ze iets te weten. De sjeik huurt een privédetective in en looft een beloning uit van 400.000 Engelse Ponden. Maar er komt geen tip en de Dora Maar blijft spoorloos. In de loop der jaren worden de sjeik en de verzekeringsmaatschappij een paar keer benaderd door lieden die zeggen het schilderij te hebben gevonden. Telkens blijkt het om een vervalsing te gaan. De vrees dat de Dora Maar is vernietigd om bewijsmateriaal te vernietigen wordt groter en groter. Niemand verwacht het ooit nog terug te zien.

Tip over gestolen Picasso

In 2015 kreeg ik een tip dat er in de onderwereld een Picasso zou rondgaan die was gestolen van een schip. Meer informatie was niet beschikbaar. Aangezien er meer dan duizend werken van Picasso als gestolen te boek staan, kwam ik niet verder. Vooral ook omdat de roof in 1999 van het jacht Coral Island al lang vergeten was en vrijwel nergens stond vermeld. Een jaar later kwam er weer een tip: het schilderij zou gestolen zijn van het cruiseschip Queen Elizabeth. Maar ook dat spoor liep dood. Ik begon inmiddels te geloven dat beide tips op een misverstand berustten. Tot weer een jaar later mijn voormalige leermeester Michel van Rijn zich meldde met een gelijksoortig verhaal. Was er dan toch iets van waar?

De foto in de database van Interpol
De foto in de database van Interpol

Vastgoedman

Ik besloot iedereen te bellen die ik kende met goede contacten in de ‘onderwereld.’ Na een half jaar kreeg ik de naam van een bekende vastgoedman: ‘Ga eens bij hem langs. Hij schijnt een gestolen Picasso te hebben…’ Aangezien ik geen idee had of deze man werkelijk een gestolen Picasso in zijn bezit had, en zo ja om welk werk het überhaupt ging, besloot ik tijdens een confrontatie te bluffen: ‘Ik ken het hele verhaal al, dus kom maar op met jouw versie.’ De man werd lijkbleek en ervan uitgaande dat ik inderdaad op de hoogte was bekende hij direct. Hij vertelde dat hij jaren geleden inderdaad een Picasso had gekregen als onderpand voor een vastgoeddeal. Toen hij het onderpand had willen verzilveren, had hij tot zijn grote schik ontdekt dat het werk, Dora Maar, gestolen was in 1999 van het jacht van een Saudische sjeik. Bang om betrokken te raken bij een groot schandaal had hij het schilderij ‘doorgeschoven’. Aan wie wilde hij niet kwijt… Jammer maar ik wist nu wel om welk werk het ging! In de database van Interpol vond ik een foto van de Dora Maar, ter grootte van een postzegel. Ook ontdekte ik dat een vergelijkbaar portret van Dora Maar, ook uit 1938, in 2015 bij Christie’s New York was geveild voor 67 miljoen USD.

2019-03-14 16.54.41

Eén nacht een Picasso in huis

In 2018 werd ik benaderd door twee mannen die mij vertelden dat de Dora Maar nu in handen was van een zakenman. Ook hij had het werk gekregen als onderpand zonder te weten dat het gestolen was. Inmiddels een geloofwaardig verhaal want het had zelfs mij drie dagen gekost om een foto van de Dora Maar, ter grootte van een postzegel, op te duiken uit de Interpol-database. De twee mannen beloofden mij om te kijken of ze de Dora Maar terug konden bezorgen. En ze hielden woord. Op donderdag 14 maart 2019 leverden ze het schilderij bij mij thuis af. Ademloos keek ik naar het werk van de meester zelf. Een moment om nooit te vergeten… In een opwelling besloot ik om het schilderij een dag bij mij thuis aan de muur te hangen alvorens het terug te bezorgen bij de eigenaar, de verzekeringsmaatschappij.

"Volgens Picasso-kenner Jan van Adrichem betreft het een ‘een bijzonder schilderij’ uit 1938 – een jaar na Guernica, Picasso’s beroemdste schilderij."

De Volkskrant, 26 maart 2019

Blijf niet zitten met uw vragen over kunst

Neem vrijblijvend contact op met Arthur Brand. Leg uw vraag voor en hij neemt contact op om te zien wat hij binnen uw budget kan betekenen.
Wilt u een tip doorgeven over gestolen, geroofde of vermiste kunst? U blijft gegarandeerd anoniem. Uw reactie kan helpen om verloren (meester)werken terug te brengen in de publieke ruimte, zodat het niet verloren gaat in de geschiedenis.

Arthur Brand

@: info@arthurbrand.com
✆: 06 – 28739087

De-Lempicka_Musician

Contact

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Recent Tweets